KVGO-enquête: april een rampmaand voor de grafische sector

Ruim 84% van de bij de KVGO aangesloten grafische bedrijven leed in maart al substantiële omzetverliezen als gevolg van de coronacrisis. Voor april verwacht zelfs 94% omzetverliezen. Een meerderheid verwacht voor deze maand zelfs een omzetverlies van 50 tot 100%. Ook is het ziekteverzuim serieus gestegen, met grote verschillen tussen de bedrijven. Dit alles blijkt uit een enquête van het Koninklijk Verbond Grafische Ondernemingen onder 813 ledenbedrijven en andere relaties. De respons was met 25% hoog. In mei wordt de enquête herhaald. KVGO-Voorzitter Dick Naafs: 'Ik houd mijn hart vast wat dan de resultaten zullen zijn.'

Ook KVGO-directeur Bram ter Beek is verontrust: 'Deze cijfers zijn schrikbarend. Het is de vraag of de huidige steunmaatregelen voldoende zullen zijn. De contacten met Den Haag zijn de laatste tijd al veelvuldig maar ik zal deze nog meer intensiveren en mijn best doen de boodschap van onze leden daar over te brengen.’

Shockerende omzetverliezen

We noemen meteen maar het belangrijkste nieuws. Wat was het omzeteffect in maart, de eerste volle maand waarin de coronacrisis in Nederland woedde, en wat verwachten de KVGO-leden van april? De KVGO-enquête laat het volgende desastreuze beeld zien: 

Ruim een kwart van de bedrijven had in maart te maken met een omzetverlies van 50% of meer. Ruim 10% had (vrijwel) geen omzetverlies of kon een klein plusje noteren. Dit zijn vooral bedrijven in de verpakkingen, zoals voor voeding en voor geneesmiddelen. 
In april neemt het aantal bedrijven met een (verwacht) omzetverlies van 50% of meer toe van 27% naar 56%. In lijn hiermee daalt het percentage dat in april geen omzetverlies verwacht van 15 naar 7. Nota Bene: deze verwachtingen werden uitgesproken voordat de regering de beperkende maatregelen verlengde tot 28 april. 

Meer zieken dan gewoonlijk, door Corona

In de eerste enquêtevraag over het ziekteverzuim gaf 32% van de respondenten zieke medewerkers aan als probleem door het coronavirus. Als we kijken naar de toename van het verzuim, blijkt dat in 38% van de bedrijven inderdaad meer mensen ziek zijn dan normaal gesproken, terwijl maar een klein percentage minder ziekteverzuim opgeeft. Alarmerend is dat bij diverse bedrijven in deze coronaperiode een explosieve stijging waarneembaar is van het aantal zieke medewerkers. 

Problemen alom

Het KVGO vroeg ook welke problemen de grafische bedrijven het meest ervaren. Natuurlijk vormen teruglopende orders het grootste probleem. Dit raakt rechtstreeks de omzet en het verslechtert de liquiditeitspositie. Ook het net genoemde ziekteverzuim wordt genoemd. Daarnaast geven enkele bedrijven aan problemen te verwachten met betrekking tot de aanvoer van grondstoffen. Een verbijsterend hoog percentage (21!) geeft aan probemen te ervaren door medewerkers die vanwege het coronavirus thuis in quarantaine moeten zitten. 

  

Dick Naafs: ‘Tot 90% orderverlies bij lokale drukkers’

In mei doet het KVGO een herhaalde enquête naar de gevolgen van de coronacrisis voor de grafische bedrijven. Voorzitter Dick Naafs is allesbehalve gerust op de resultaten. Hij zegt tegen PRINTmatters: ‘Grotere grafische bedrijven komen waarschijnlijk wel door de coronacrisis heen; lokale drukkers verliezen echter wel tot 90% van hun orderpakket. Er vinden echt drama’s plaats in die bedrijven.’

Maatregelen door de grafische bedrijven

Natuurlijk nemen bedrijven allerlei maatregelen ter bestrijding van deze ongekende crisis. Het KVGO zette ook deze enquêteresultaten netjes op een rijtje. We voegen hieraan toe dat begin april een kleine tien KVGO-leden hun bedrijf - door de coronacrisis gedwongen - beëindigden, en dat dit aantal de komende maanden volgens voorzitter Dick Naafs tot in de tientallen zal kunnen oplopen.   

70% heeft overheidssteun aangevraagd

Bijna 70 procent van de grafische KVGO-ledenbedrijven geeft aan een aanvraag te zullen doen voor de Tijdelijke noodmaatregel overbrugging voor behoud van werkgelegenheid (NOW). Ook maken bedrijven veelvuldig gebruik van de mogelijkheid om de Belastingdienst bijzonder uitstel van betaling te vragen.
Een vijfde deel van de respondenten geeft aan géén gebruik te maken van de steunmaatregelen die de overheid aanbiedt. Daaruit kan echter niet worden geconcludeerd dat het al die bedrijven goed gaat: een kwart hiervan heeft in maart ten minste 25% omzetverlies geleden en ruim een derde van de bedrijven die (nog) geen gebruik gaan maken van de overheidsmaatregelen verwacht in april ten minste 25% omzetverlies.
Als overige maatregelen worden onder meer het aanvragen van uitstel van aflossing van de hypotheek en van de leaseovereenkomst(en) genoemd. Ook zijn er ondernemers die zich tot hun gemeente zullen wenden voor de regeling voor zelfstandigen (TOZO).

Op het moment van het uitsturen van de enquête was nog niet bekend dat ook uitstel van het betalen van de pensioenpremies bij pensioenfonds PGB tot de mogelijkheden behoort. Bedrijven die hiervan gebruik willen maken, kunnen zich wenden tot het pensioenfonds.

Overheid moet sneller en duidelijker zijn

Op de vraag naar behoeften aan verdere steunmaatregelen vanuit de overheid of instanties wordt divers gereageerd. De rode draad: meer duidelijkheid en meer snelheid. Ook zijn er bedrijven die oproepen om de Compensatieregeling getroffen sectoren (TOGS), ook wel bekend als “de 4.000 euro-regeling”, open te stellen voor grafische bedrijven. Tot nu toe is deze tegemoetkoming alleen beschikbaar voor bedrijven in sectoren die gesloten zijn door de overheid. Grafici brengen daartegen in dat, doordat die bedrijven nu juist hún klanten zijn, zij ook praktisch door de overheid zijn gesloten.
Een aantal mensen roept op tot het nakomen van de betalingstermijnen. Klanten die te laat betalen, zouden beboet moeten kunnen worden, zo wordt aangegeven. Een soepeler opstelling van banken, kredietverstrekkers, leasemaatschappijen, verhuurders en andere instanties zou de grafische bedrijfstak eveneens wat lucht moeten geven.
Daarnaast zijn er bedrijven die op dit moment nog niet kunnen overzien of zij behoefte hebben aan meer steunmaatregelen. Het KVGO roept op om het vooral te melden als die behoeften wel duidelijk worden, zodat het signaal mee kan worden genomen in het overleg met onder meer werkgeversorganisatie VNO-NCW.

KVGO maakte voorbeeldbrief over NOW-aanvraag

Leden vroegen het KVGO ook om een voorbeeldbrief te maken waarmee de werkgever het personeel kan informeren als de NOW wordt aangevraagd. De KVGO heeft deze suggestie meteen opgepakt. Deze staat inmiddels op de KVGO Personeelswijzer. Bedrijven met specifieke vragen zijn reeds gebeld of per e-mail van antwoord voorzien.

Nieuw: dossier over corona-gerelateerd grafisch nieuws

PRINTmatters heeft al het relevante grafische nieuws in relatie tot het coronavirus gebundeld in een apart dossier, waarin de ontwikkelingen ook verder worden bijgehouden. Wel zo overzichtelijk!