Heropening Huis van het boek
Speciaal voor liefhebbers van het boek en grafische prestaties: Vanaf 13 juni opent Huis van het boek in Den Haag weer de deuren voor bezoekers twee tentoonstellingen. ‘De atlas van Blaeu: een wereldboek’ en de tentoonstelling ‘De Gemeenschap: herontdekt modernisme’.
Net als andere musea zijn de deuren een tijd gesloten geweest. De nieuwe situatie brengt ook nieuwe regels met zich mee. ‘Natuurlijk zullen wij er alles aan doen om uw bezoek zo veilig mogelijk te laten verlopen. Maar dat kunnen wij alleen samen met u,’ meldt het Huis van het boek, voorheen Museum Meermanno. Tickets voor bezoek moet de bezoeker vooraf via de website kopen. Op de website is meer informatie vinden over de tickets, openingstijden en veel gestelde vragen.
Mooiste atlas ooit
Over de ‘De atlas van Blaeu: een wereldboek’ meldt het museum: ‘De atlas is een van de absolute topstukken van Huis van het boek en het hoogtepunt van de Nederlandse zeventiende-eeuwse boekdrukkunst. De 'Grote Atlas', uitgegeven tussen 1662 en 1665, staat bekend als de mooiste atlas die ooit gemaakt is.
Het Huis van het boek-exemplaar is uitzonderlijk mooi omdat alle kaarten zijn ‘afgezet’ (ingekleurd) door de Amsterdamse meester-afzetter Dirck Jansz. van Santen. De atlas komt uit het bezit van de Utrechtse hoogleraar Hadrianus Relandus (1676-1718). Baron Willem van Westreenen, de stichter van het museum, verwierf de atlas op de veiling van de Meerman-bibliotheek in 1824.
Modernistische omslagen
De tegelijk gehouden tentoonstelling ‘De Gemeenschap: herontdekt modernisme’ duurt tot 6 september 2020 en toont opvallende, modernistische omslagen van het katholieke tijdschrift De Gemeenschap en van boeken van de gelijknamige uitgeverij uit de periode 1925-1934. De tentoonstelling, die is samengesteld door gastcurator Lex van de Haterd, laat zien dat De Gemeenschap van groot belang is geweest voor het modernisme in Nederland.
Ruimte voor vormgevers, ontwerpers en fotografen
Het is verrassend dat juist een katholiek maandblad als een van de eerste tijdschriften in Nederland ruimte gaf aan modernistische vormgevers, ontwerpers en fotografen. Zowel de inhoud als de vormgeving van het tijdschrift waren voor die tijd revolutionair te noemen. Dit leidde regelmatig tot spanningen met het bisdom en de daardoor aangestelde censor: een tot lijnen en een cirkel geabstraheerde Christus aan het kruis bijvoorbeeld, was de kerk een doorn in het oog.
Van expressionisme en constructivisme naar Nieuwe Zakelijkheid
De Gemeenschap verscheen voor het eerst in 1925. De medewerkers van tijdschrift en uitgeverij werden in de periode 1925-1930 vooral geïnspireerd door het expressionisme en het constructivisme. Van 1930 tot 1934 is het vooral de Nieuwe Zakelijkheid met de Nieuwe Typografie en de Nieuwe Fotografie die tot zeer opvallende omslagen leidde. Ontwerpers als Gerrit Rietveld, Sybold van Ravesteyn, Willem Maas, Paul Schuitema (bijgaand beeld De Gemeenschap 3 6e jaargang) en fotografen als Germaine Krull en Kees Strooband werkten mee aan het tijdschrift en maakten ook omslagen voor boeken van auteurs als Hendrik Marsman, Paul van Ostaijen, Albert Helman en Ferdinand Bordewijk. In de tentoonstelling is speciale aandacht voor ‘meester-drukker’ Charles Nypels die van groot belang is geweest voor de vormgeving van tijdschrift en uitgeverij. Huis van het boek beschikt sinds kort over zijn archief.
