Hoe de grafische sector millennials boeit en bindt

Hoe komen grafische bedrijven in deze krappe, vergrijzende arbeidsmarkt nog aan vakmensen? Daarover gaven Richard van Hoorn en Heleen Ernst advies tijdens een presentatie op de Vakdag Print & Sign in het Nieuwegein Business Center. ‘Maak je medewerkers betrokken. Dan heb je geen recruiters nodig die drukkers bij andere bedrijven proberen weg te kapen.’

Richard van Hoorn is freelance data-analist en oprichter van DrukwerkMaatwerk, een online calculatietool waarmee grafische bedrijven snel offertes kunnen uitbrengen. Hij voerde voor PRINTmatters een marktverkenning uit op het gebied van personeelsbeleid. Heleen Ernst is generatiespecialist en helpt bedrijven met het boeien en binden van jongere generaties werknemers.

Van prijsconcurrentie naar concurrentie op bedrijfscultuur

De grafische markt tendeert van prijsconcurrentie naar concurrentie op bedrijfscultuur, zo stelde Van Hoorn, die begon met een mini-college geschiedenis. ‘Een halve eeuw geleden concurreerde de grafische industrie op kwaliteit: wie had in de offsetpersen de inkt- en vochtbalans het best op orde? Daarna brak een lange periode van prijsconcurrentie aan, mede aangejaagd door het verbod op kartelvorming - prijsafspraken werden verboden - en de transparantie van het internet. Ook die periode loopt nu op zijn eind. De concurrentie gaat steeds meer plaatsvinden - en vindt al plaats - op bedrijfscultuur; zonder een prettige bedrijfscultuur vallen bedrijven straks stil omdat ze niet meer aan geschikte mensen komen.’

Heleen Ernst nam het stokje in deze presentatie over en gaf de volgende waardevolle tips op het gebied van personeelsbeleid in de grafische sector:

Koester mensen en diversiteit

Hierbij kunnen volgens Ernst allerlei vooroordelen in de weg zitten: ‘Het komt in het MKB geregeld voor dat sollicitaties van mensen met een bepaalde migratieachtergrond automatisch opzij worden gelegd. Dat is natuurlijk heel kwalijk. Bedrijven die juist open staan voor andere mensen putten daar voordeel uit. Zo zijn er veel voorbeelden van school drop-outs die nu goed drukken. Ze komen zonder diploma een drukkerij binnen, maar zijn gemotiveerd en blijken wel degelijk talenten te hebben. Ze gaan naar het GOC voor een opleiding tot procesoperator en functioneren vervolgens prima.’

Creëer een psychologisch veilige werkomgeving en maak mensen betrokken

Weer verwees Ernst naar een schrijnende realiteit: ‘Het is te triest voor woorden, maar het is niet uitzonderlijk dat grafische bedrijven recruiters inhuren om offsetdrukkers bij andere bedrijven weg te kapen. Maar als je mensen betrokken maakt en verantwoordelijkheid geeft, zonder dat er een afrekencultuur heerst, dan hoef je die recruiters helemaal niet in te huren.’

Automatiseer het saaie werk

Denk niet dat bedrijfscultuur iets softs is, de concurrentie hierop is net zo hard als de prijsconcurrentie die tientallen jaren de grafische sector in haar greep hield, zo waarschuwde Ernst: ‘Er is nu eenmaal een bepaalde hoeveelheid saai werk in een drukkerij. Maar naarmate er meer saai werk wordt geautomatiseerd - en de mogelijkheden daartoe zijn er volop - maak je het resterende werk voor de medewerkers leuker en uitdagender.’

Houd rekening met generatieverschillen

Ernst ging uitgebreid in op de jongere generaties op de werkvloer. Dan gaat het over de millennials, de generatie die is geboren tussen 1985 en 2000, en de Generatie Z, die is geboren tussen 2001 en 2020. Exponenten uit laatstgenoemde generatie beginnen van school te komen en stage te lopen. Bedrijven hebben moeite om medewerkers uit deze generaties te boeien en binden. Ernst noemde de volgende vooroordelen: moeilijk te managen, ongeduldig, niet betrokken, geen doorzettingsvermogen, willen snel promotie. Ook noemde ze onderzoeksgegevens: ze settelen minder gemakkelijk, en 64% ervaart stress. Tijdens de coronacrisis is dat percentage onder alleenwonende millennials zelfs gestegen naar 70. Verder zien we onder deze generatie in de periode net na de opleiding of studie vaker burn-outklachten optreden dan destijds onder hun leeftijdsgenoten van voorgaande generaties.

Zet jongere medewerkers in hun kracht

Ernst stelde dat werkgevers de sterke kanten van werknemers uit jongeren generaties meer kunnen waarderen en benutten, want we hebben te maken met slimme, innovatieve denkers die anders en authentiek zijn. ‘Ze hebben betere digitale vaardigheden, zijn sociaal betrokken, en meer gericht op duurzaamheid. Bovendien zijn ze minder bang voor disruptie en minder gericht op financiële zekerheid. Voor vroegere generaties geldt: “Succes = Geluk”. Voor deze generaties geldt: “Geluk = Succes”. De jongere generaties willen gezien en gehoord worden en willen zichzelf ontwikkelen. Geef ze dus verantwoordelijkheid en perspectief, en ga niet meer uit van hiërarchie. Investeer in coachend leiderschap en blijf met ze in gesprek.”